Mehtap Erol: Doğa Harikası Zamantı Kaynağı

DOĞA HARİKASI “ZAMANTI KAYNAĞI”

         Uzun zamandır tasarlayıp kaleme dökmek istediğim, diğer köşe yazılarımdan farklı olarak, “yazsam mı yazmasam mı acaba” diye düşünürken birden kendimi Anadolu’ muzun tabiat harikası olan Zamantı Kaynağının araştırmasını yaparken buldum .  Güzelim ülkemizin her yeri adeta bir cennet. Fakat Zamantı’ nın doğduğu yer insanı adeta büyülüyor. Yeşil ve mavinin hakim olduğu bir huzur adeta. 

              Araştırmalarım sırasında hayranlığım bir kat daha arttı. Şimdi ise bu doğa harikasını sizin yorumlarınıza bırakıyorum…

Dünya su ve kara kütlelerinin değişik büyüklük ve şekillerle oluşan bir gezegendir. Ülkemiz kuzey yarım küre de bulunan deniz seviyesinden 3600 m yükseltili dağları olan ekosistemi , fauna ve florası buna göre değişen yıl içerisinde dört mevsimi yaşayan ve yaşatan bir coğrafi konuma sahiptir.

Zamantı nehri, aslında Seyhan Nehri’nin ana koludur. Seyhan nehrinin iki büyük kolundan biri olan Zamantı Kayseri il merkezine 150 km. uzaklıkta ve 1900 rakımda Uzunyayla ortalarında, Örenşehir Bucağı yakınlarında Şerefiye köyünde gün yüzüne çıkar ve Kayseri ili içerisinde 230 km. yol alır. İlk kaynaklarını Uzunyayladan aldıktan sonra Zamantı, Boran, Karagöz, Sarız, Pınarbaşı’ndan doğan diğer kaynak suları ile birleşerek Pınarbaşı ilçesinin Kuzeydoğusunda, kuzeydoğu- güneybatı doğrultusunda Pınarbaşı- Kayseri yolu boyunca Tomarza ve Develi ilçelerine doğru dar ve derin vadilerden akar.

Bölge halkı geçimini genellikle tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Bölgede ağırlıklı olarak kuru tarım yapılmaktadır. Küçükbaş ve büyükbaş hayvan besiciliği bir hayli yaygındır. Ancak Zamantı denilince rafting akla geliyor. Zamantı dev kanyonlar arasından geçiyor ve rafting için bu ırmağı tercih edenlere eşsiz doğal güzellikler sunuyor. Toros Dağları arasındaki derin vadilerden geçen Zamantı da rafting yapanlar kanyonun mavi sularını, coşkulu şelalelerini, eski su değirmenlerini de keşfediyorlar. Biri 78 diğeri 92m. Uzunluğunda ki iki doğal köprünün de altından geçer parkur. Rafting yapanlara ayrı bir heyecan vererek Kapuzbaşı şelalelerinde son buluyor.

Ayrıca bu kaynak Şerefiye, Viranşehir ve Üçpınar köylerinde halk sulaması olarak katkı sağlar. Atatürk tarafından yaptırılan kanal ve regülatör sayesinde Yahyabey ve Kazancık köylerinin arazilerini sular. Aynı kanal üzerinde Yahyabey köyünde HES üretilmektedir. Irmağın devamında Tahtaköprü, Altıkesek regülatörleri sayesinde tarımsal sulama yapılmaktadır.

Türkiye’nin en büyük projelerinden biri olan Bahçelik sulamasının 216 milyon m küp lük su depolamasını yaparak, proje tamamlandığında ise 49500 ha. Alanı sulayacak. Ülke ekonomisine de çok büyük bir katkı sağlayacaktır.

Bahçelik barajında HES bulunmaktadır. Barajdan sonra Çördüklü, Avşarsöğütlü, Melikviran, Şeyhbarak, Fıraktin sulamalarından sonra Gümüşören Barajı ve Zamantı regülatörü marifeti ile 11 km. tünelden geçerek Develi ilçesi arazilerini sulayıp Sutansazlığı na destek vermektedir. Ana yatak daha sonra Yahyalı sınırlarında Kapuzbaşı şelale kaynağı ile birleşerek Seyhan olarak yoluna devam eder.

Bu kaynağın menbağında , Türkiye’de ender bulunan doğal Alabalık bulunmaktadır. Irmağın aşağısına doğru Turna, Yayın, Sazan, Çapak ve barajlarda Aynalı ve Pullu Sazan balık çeşitleri bulunmaktadır. Kaynak ve barajda Alabalık üretim çiftlikleri de bulunmaktadır.

Menderes halinde akan Zamantı çok sayıda göçmen ve yerli kuş türlerine de ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan bazılarını: “Ördek, Kaz, Angut, Turna, Balıkçıl ve Karabatak” olarak sıralayabiliriz. 

          Bu araştırmamda bana bilgileri ile ve görsel olarak  destek olan Su Ürünleri Mühendisi Halil Yavuz beye ve Devlet Su İşlerinde çalışan eşim Ahmet Erol beye çok teşekkür ederim.

          Sevgiyle kalın…