25 Haziran 2024 - Salı
Tarih Öncesinden Dijital Çağa Hikâyelerin Yolculuğu
Tarih Öncesinden Dijital Çağa Hikâyelerin Yolculuğu
Yazar - Tamer Yentür
Okuma Süresi: 5 dk.
236 okunma
Tamer Yentür
-
1/1
Tarihöncesinden Dijital Çağa Hikayelerin Yolculuğu
İnsanlık, varoluşundan itibaren hikayelere ihtiyaç hissetmiştir. Tarihöncesi insanların mağaralarında çizdikleri av sahneleriyle eş zamanlı olarak başlayan bu anlatı geleneği, bugün dijital ve sanal platformlara kadar uzanmıştır. Ancak hikayelerin sadece eğlence aracı olmadığını, aynı zamanda kültürel mirasımızın temelini ve insan psikolojisinin özünü oluşturduğunu görmekteyiz. Hikayelerin büyüsü, bizi bilinmeyene doğru yönlendirirken, aynı zamanda bizi bir arada tutan bir güç olmuştur. Sizce, insanlık hikayeler olmadan nasıl bir dünya kurardı?
Gözlerimizi kapattığımızda, binlerce yıl önceki mağara duvarlarında çizilen av sahneleriyle birlikte canlanan sözlü geleneğin modern zamanlarda Netflix dizilerine kadar uzandığını görmek, insanın doğasında yer alan bir süreklilik olduğunu hatırlatır bize. Gılgamış Destanı gibi binlerce yıl öncesine uzanan eserler, hala etkileyici bir şekilde bize seslenir. Bu destan, sadece kahramanlık ve zafer hikayesi olarak değil, aynı zamanda insan ilişkilerinin, dostluğun ve acıların derinliklerine inen bir yolculuğun da öyküsüdür. Efsaneler ve masallar aracılığıyla, geçmişten gelen bilgelikler ve insan deneyimleri, bugünümüzü, yarınlarımızı şekillendirir. Edebiyat teorisyenleri, hikâye anlatımının evrimsel olarak önemli bir işlev gördüğünü ileri sürerler. İnsanların topluluklar halinde yaşamaya başladığı dönemlerde, hikayeler sosyal normları ve iş birliğini güçlendiren araçlar olarak işlev görmüş olabilir. Bu anlatılar, grup içinde dayanışma duygusunu pekiştirmiş ve ortak amaçlar için birlikte çalışma yeteneğini güçlendirmiştir. Hikayeler, sadece eğlenceli anlatılar değil, aynı zamanda insanın ruhsal ve duygusal dünyasını derinlemesine keşfettiği, kimliğini ve varoluşunu sorguladığı bir alan sağlar. Mitolojik figürlerin çekişmeleri, kahramanların içsel mücadeleleri ve aşkların ateşi, insanın iç dünyasının zengin bir aynasıdır. Beynimiz, hikâye anlatımı sırasında farklı senaryoları simüle etme ve sosyal ilişkileri daha derinlemesine anlama yeteneği kazanır. Bu da kendimizi, başkalarının yerine koyarak empati kurmamızı sağlar ve toplumsal bağları güçlendirir. dünyada çeşitli kültürlerde anlatılan efsaneler ve mitolojik öyküler, insanların ortak duygularını ve evrensel insan deneyimlerini paylaşmalarını sağlar. Bu tür hikayeler, insanların kendi yaşamlarını anlamlandırmalarına ve toplumlarıyla olan bağlarını güçlendirmelerine yardımcı olur. Örneğin, Anadolu mitolojisinde yer alan "Kerem ile Aslı" destanında ; Kerem ile Aslı'nın hikayesi, aşkın gücü, sevginin zorlukları aşma kapasitesi ve insanın içsel çatışmaları gibi evrensel temaları işler. Bu destan, Anadolu kültüründe önemli bir yer edinmiş olup, insanların birbirlerine duydukları sevgi ve bağlılığı anlamlandırmalarına, aynı zamanda toplum içindeki değerleri ve ahlaki normları güçlendirmelerine katkıda bulunur.
Arkeolojik buluntular da, insanların sadece fiziksel ihtiyaçlarını değil, aynı zamanda duygusal ve toplumsal bağlarını da nasıl güçlendirdiğini göstermektedir. Örneğin, Türkiye'deki Göbekli Tepe gibi arkeolojik yerleşimler, binlerce yıl önce inşa edilen karmaşık yapılar ve ritüeller aracılığıyla insanların ortak bir kültürel miras oluşturduklarını göstermektedir. Bu yapılar, toplumların nasıl örgütlendiğini ve toplumsal normların nasıl şekillendiğini anlamamıza yardımcı olur.Sosyolojik açıdan, hikayeler toplumların kimliklerini ve değerlerini yansıtır. Örneğin, Türkiye'de destanlar ve masallar, geçmişten gelen kültürel değerleri ve toplumsal normları günümüze taşır. Köroğlu'nun cesareti ve Nasreddin Hoca'nın mizahi tavrı gibi figürler, Türk toplumunun direniş ruhunu ve mizah anlayışını simgeler. Bu hikayeler, bir topluluğun ortak bir geçmişi ve geleceği paylaşma ihtiyacını vurgular ve toplumsal birliği güçlendirir.
Dünya genelinde, modern zamanlarda hikâye anlatımı dijital platformlar üzerinden daha geniş kitlelere ulaşmaktadır. Netflix gibi platformlar, farklı kültürlerden gelen hikayeleri izleyicilerle buluşturarak küresel bir hikâye anlatma ağı oluşturur. Bu, insanların farklı perspektiflerden bakma ve kültürel çeşitliliği anlama fırsatı bulmalarını sağlar.Hikâye anlatımının gücü, insanlığın kolektif belleğini ve kültürel kimliğini şekillendirme kapasitesini gözler önüne serer. Her bir hikâye, geçmişten günümüze taşınan bir miras gibi, insanların ortak deneyimlerini ve duygularını paylaşmalarına olanak tanır. Anadolu'dan Hollywood'a, dünyanın dört bir yanında insanlar kendilerini hikayeler aracılığıyla ifade eder ve başkalarının dünyasına dokunurlar. Bu sebeple, hikayelerin sonsuz evrimi ve etkisi, insanlığın temel varoluşsal ihtiyaçlarına bir cevap sunar: Anlam arayışı ve bağlılık…
Yorumlar (0)
Tüm Yazıları
Köşe Yazıları
Süheyla Gökçek
Süheyla Gökçek: EKONOMİNİN TOPLUMSAL PSİKOLOJİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Serya Akpınar
Serya Akpınar Okuntu Gazetesi'nde
Suat Kaya
SUAT KAYA'DAN GİZLİ GİZLİ ŞİİRİ
Veysel Ekinci
BİRAZ ABARTILIYOR GİBİ
Tamer Yentür
TAMER YENTÜR : KEMAL KILIÇDAROĞLU
Metin Kabakcı
Metin Kabakcı: Bahçeli Tüm Bariyerleri Yıkacak
Sezgi Kaya
Sezgi Kaya: MEŞHUR DUBAİ ÇİKOLATASI VE ONUN SOSYOLOJİK TAHLİLİ
Selahattin Karakoç
DİPTE YOKSULLUK ZİRVEDE SUCUK PARTİSİ